Scheiding van goederen en onverdeeldheden: Over de rechtsgeldigheid van een TIGV (Dutch) (Separation of Property and Undivided Property: On the Validity of an Internal Community Added to the Contract of Separation)

Verbeke, A.L. (2011). Scheiding van goederen en onverdeeldheden. Over de rechtsgeldigheid van een TIGV (Separation of Goods and Undivided Property: on the Validity of an Internal Community Added to the Contract of Separation), Tijdschrift voor Notarissen (Journal for Notary Law) 2011, p. 179-192

8 Pages Posted: 16 Jun 2011 Last revised: 2 Mar 2020

See all articles by Alain-Laurent Verbeke

Alain-Laurent Verbeke

KU Leuven - Faculty of Law; Harvard Law School; KU Leuven - Faculty of Psychology; Tilburg Law School

Date Written: April 9, 2011

Abstract

Dutch Abstract: In dit artikel analyseer ik hoe onverdeelde activa verenigbaar kunnen zijn met een huwelijkscontract van scheiding van goederen. Ik argumenteert dat het probleem niet vanuit het huwelijksvermogensrecht moet benaderd worden, maar wel vanuit het algemeen vermogensrecht.

Er is een discussie in de rechtsleer in het domein van het gemene vermogensrecht over de toepassing van artikel 815 van het Belgisch Burgerlijk Wetboek op onverdeelde goederen die op vrijwillige basis is tot stand gebracht. Artikel 815 van het Burgerlijk Wetboek bevat het fundamentele recht voor iedere mede-eigenaar om niet gedwongen te worden om in onverdeeldheid te blijven en aldus de mogelijkheid te hebben om uit de onverdeeldheid te stappen. Traditioneel is dit beperkt tot het toevallig ontstaan van een onverdeelde eigendom (bijv. erfenis), maar is uitgesloten voor personen die welbewust een situatie van onverdeeldheid hebben tot stand gebracht. Hier is het argument dat zolang de reden voor hun onverdeeldheid bestaat, deze niet eenzijdig kan worden beëindigd.

Laatstgenoemde visie werd recentelijk sterk bekritiseerd vanuit een perspectief van schuldeiserbescherming. Het mag schuldenaars niet worden toegestaan om een situatie van onverdeelde eigendom te organiseren en daarmee het onderpand van de persoonlijke schuldeisers te ondermijnen, aangezien hij geen beslag zou kunnen leggen op het aandeel van de schuldenaar in de onverdeelde eigendom, zolang deze aanwezig is.

Ik argumenteer dat de laatste visie correct is, maar enkel in de externe relatie met derde partijen zoals schuldeisers. Niet in de interne verhouding tussen onverdeelde mede-eigenaars. Daarom is het perfect mogelijk om een situatie van onverdeelde eigendom te creëren in het kader van een gezamenlijk project waarbij aan de eigenaars het verbod wordt opgelegd het project eenzijdig te verlaten (geen toepassing van artikel 815 Burgerlijk Wetboek), maar die wel steeds aan derde partijen zoals schuldeisers toelaat om het einde van de onverdeeldheid te vorderen (toepassing van artikel 815).

Vandaar is het in het huwelijksvermogensrecht en ook in het stelsel van scheiding van goederen, voor de echtgenoten perfect geldig en mogelijk om een onverdeelde eigendom te creëren die intern en extern open is (de normale onverdeeldheid met de volledige toepassing van artikel 815 BW) of een die intern gesloten is (verbonden aan het huwelijk en daarbij artikel 815 BW uitsluitend), maar welke steeds extern open blijft voor schuldeisers. Daarom heb ik in 1995 reeds het voorstel gelanceerd voor de mogelijkheid een interne gemeenschap toe te voegen aan een stelsel van scheiding van goederen.

Het derde type van onverdeelde eigendom tussen echtgenoten, de gemeenschap in een systeem van gemeenschappelijke eigendom is het bizarre model, aangezien het niet past in de algemene systematiek van het vermogensrecht. Het is enkel mogelijk aangezien het een wettelijke grondslag vindt in het Burgerlijk Wetboek die het gemeenschapsstelsel regelt. In dit geval is de gemeenschap, zowel intern als extern, gesloten. Persoonlijke schuldeisers kunnen hun aandeel in de gemeenschap niet vorderen zolang het huwelijk bestaat. Dit vormt een uitzondering op de gemene regels van het zakenrecht. Ik heb reeds tien jaar geleden aangevoerd dat deze uitzondering niet gerechtvaardigd is. Huwelijksvermogensrecht zou enkel een intern gevolg mogen hebben en enkel voordelen en geen nadelen creëren voor derden.

English Abstract: In this article I analyse how undivided assets may be compatible with a marital contract of separation of property. The argument goes that one should approach the problem not from marital property law, but from the framework of general property law.

There is a doctrinal discussion in general property law on the application of article 815 of the Belgian Civil Code to undivided property that has been established on a voluntary basis. Article 815 concerns the fundamental right for every co-owner not to be forced to stay in a situation of undivided ownership, and hence be entitled to exit. Traditionally this is limited to the coincidental situations of undivided ownership (eg inheritance) but excluded for people who deliberately entered into the undivided ownership. Here the argument goes that as long as the reason for their undivided situation stands, it cannot be ended unilaterally.

The latter vision was heavily criticized more recently on grounds of creditor protection. Debtors should not be allowed to organize a situation of undivided ownership and thereby limit the personal creditor's collateral since he would not be able to seize the debtor's share in the undivided property as long as it stands.

My thesis is that the latter vision is correct but only in the external relationship towards third parties such as creditors. Yet not in the internal relationship between the undivided owners. It is therefore perfectly possible to create a situation of undivided ownership connected to some common idea or project, prohibiting the owners to exit unilaterally (no application of 815 BCC), yet always allowing third parties such as creditors to claim the ending of the situation of undivided ownership (application of 815 BCC).

Hence, also in marital property systems, also of separation of property, it is perfectly valid and possible for spouses to create an undivided ownership that is internally and externally open (the normal undivided property with full application of 815 BCC) or one that is internally closed (linked to the marriage, excluding 815 BCC) but always remains externally open for creditors. This is what I have introduced already in 1995 as an internal community added to the separation of property.

The third type of undivided ownership between spouses, the community in a systems of community property, is the bizar model, since it does not fit into general property law. It is only possible because of the legal basis in the Civil Code regulating community property systems. Here the community is both internally and externally closed. Personal creditors cannot claim their share in the community as long as the marriage stands. This is an exception to the normal rules of property law. I have argued already ten years ago that this is exception is not justified. Marital property law should only have an internal impact and should create benefits nor disadvantages for third parties.

Note: Downloadable document is in Dutch.

Keywords: Marital Property Law, Separation of Property, Marital Contract, Undivided Property, Internal Community, Article 815 Civil Code

JEL Classification: K11, K12

Suggested Citation

Verbeke, Alain-Laurent P. G., Scheiding van goederen en onverdeeldheden: Over de rechtsgeldigheid van een TIGV (Dutch) (Separation of Property and Undivided Property: On the Validity of an Internal Community Added to the Contract of Separation) (April 9, 2011). Verbeke, A.L. (2011). Scheiding van goederen en onverdeeldheden. Over de rechtsgeldigheid van een TIGV (Separation of Goods and Undivided Property: on the Validity of an Internal Community Added to the Contract of Separation), Tijdschrift voor Notarissen (Journal for Notary Law) 2011, p. 179-192 , Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1860960

Alain-Laurent P. G. Verbeke (Contact Author)

KU Leuven - Faculty of Law ( email )

Tiensestraat 41
Leuven, B-3000
Belgium
003216325203 (Phone)
003216325296 (Fax)

HOME PAGE: http://www.law.kuleuven.be/fvr

Harvard Law School ( email )

PON | 1563 Massachusetts Avenue
Pound Hall 513
Cambridge, MA 02138
United States
+16174967109 (Phone)
+16174968775 (Fax)

HOME PAGE: http://www.pon.harvard.edu/

KU Leuven - Faculty of Psychology ( email )

Tiensestraat 102
Leuven, 3000
Belgium

HOME PAGE: http://ppw.kuleuven.be/english/wopp/leuven-center-for-collaborative-management

Tilburg Law School

Warandelaan 2
Tilburg, 5037 AB
Netherlands

HOME PAGE: http://www.tilburguniversity.edu/research/institutes-and-research-groups/tisco/

Do you have negative results from your research you’d like to share?

Paper statistics

Downloads
245
Abstract Views
1,742
Rank
226,885
PlumX Metrics