Aktualna i Przyszła Regulacja Przymusowego Wykupu Akcji Drobnych Akcjonariuszy w Polskim i Europejskim Prawie Spółek (Current and Future Regulation of Compulsory Acquisition of Minority Shareholders in Polish and European Company Law)

Abstract

Polish Abstract: Niniejszy artykuł ma na celu zbadanie polskich przepisów dotyczących przymusowego wykupu akcji akcjonariuszy mniejszościowych (squeeze-out) na tle projektów legislacyjnych WE i opinii eksperckich, jak również europejskiego prawa porównawczego. W toku analizy instytucja prawna przymusowego wykupu akcji zostanie rozłożona na poszczególne komponenty, aby szczegółowo opisać jej cechy. Spośród tych komponentów, po kilku uwagach metodologicznych (część I) opisane zostaną następujące zagadnienia: – tradycja prawna oraz systematyczne umiejscowienie i integracja regulacji squeeze-out w systemie prawa (część II), – zakres zastosowania (część III), – określenie progów uprawniających do wykonania squeeze-out (część IV), – możliwość połączenia z uprzednim przeprowadzeniem publicznego wezwania do sprzedaży akcji /takeover bid (część V), – kwestie technicznoprawne (część VI), – ustalenie wysokości odszkodowania wypłaconego za nabyte akcje (część VII), – prawo mniejszości do wystąpienia ze zdominowanej spółki /sell-out, reverse squeeze-out/ (część VIII). Każde zagadnienie zostanie przedstawione w pierwszej kolejności z punktu widzenia prawa wspólnotowego. Następnie opisane zostaną zakres i kształt squeeze-out w różnych europejskich prawodawstwach, w tym w Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Niemczech, Włoszech, Holandii, Norwegii, Portugalii, Szwecji, Szwajcarii czy Wielkiej Brytanii. Niniejsza analiza ma na celu ustalenie możliwości istnienia różnych modeli przymusowego wykupu. Chociaż nie ma dwóch identycznych zbiorów zasad dotyczących instytucji squeeze-out, nadal można zaobserwować pewne podobieństwa, jednakże tylko w odniesieniu do poszczególnych jej elementów. Należy stwierdzić, że w całej Europie nie ma homogenicznego przymusowego wykupu, choć większość przepisów krajowych regulujących tę instytucję jest jednak w przybliżeniu zgodna z obecnym wnioskiem dotyczącym Trzynastej Dyrektywy UE. Każdy rozdział kończy się krytycznym omówieniem polskiego podejścia regulacyjnego do poszczególnych aspektów squeeze-out. Krótkie podsumowanie (część IX) reasumuje niniejszą analizę i przedstawia główne wnioski z niej wynikające.

English Abstract: The present paper seeks to examine the Polish rules on compulsory acquisition of minority shareholders (squeeze-out, przymusowy wykup akcji) against the background of the EC-draft legislation and expert opinions as well as the European comparative law.

In the course of the analysis, the legal institute of compulsory acquisition will be “dissembled” into particular components in order to detail its features. Among these components and subsequent to some methodological remarks (chapter I) the following elements will be specified:

• legal tradition as well as systematic location and integration of the squeeze-out regulation in the body of law (chapter II),

• scope of application (chapter III),

• legal prerequisites of squeeze-out – capital thresholds (chapter IV),

• possible connection with the preceding offer to acquire outstanding stock /takeover bid/ (chapter V),

• technical and procedural issues (chapter VI),

• establishing of the level of the compensation paid for the acquired shares (chapter VII),

• the right of minority to have their shares bought out by the principal shareholder /sell-out right, reverse squeeze-out/ (chapter VIII).

Every item will be presented first from the standpoint of the European Community Law. Since it is to conclude that at present there is no EC-legislation in force setting standards for squeeze-out regulation, the attention is to be paid to the current and past draft-laws, i.e. the European Communities Draft Ninth Company Law Directive on the Conduct of Groups Containing a Public Limited Company as a Subsidiary (1984) and the Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on Takeover Bids (2002). Moreover relevant proposals and recommendations of various expert groups will be presented (Company Law SLIM Working Group, The Forum Europaeum Konzernrecht, and – most importantly – The High Level Group of Company Law Experts).

Second the attention is paid to the spread and shape of the squeeze-out rules in various European legislations, including Belgium, Denmark, Finland, France, Germany, Italy, the Netherlands, Norway, Portugal, Sweden, Switzerland, and the United Kingdom.

The examination goes into finding out the possible existence of different models of squeeze-out regulation. Although the there are no two identical set of rules on squeeze-out, one still can observe some similarities but only with respect to particular components of the squeeze-out regulation. The distinction between capital market-based, corporate law-based, and parent-subsidiary-relation-based models does not agree with the differentiation with respect to the capital thresholds, procedure, shares evaluation and minority protection. Therefore it is to conclude that across Europe there is no homogenous squeeze-out model in existence. However, most of the national regulations roughly comply with the present proposal for the Thirteenth Directive with some adjustments to be made with respect thresholds (Italy and – if adopted on the voluntary basis – also Switzerland), price presumptions (e.g. Germany, Poland), and sell-out rights (e.g. Belgium, Germany, Holland, Poland, to some extend also Italy, and – if adopted voluntarily – Switzerland).

Every chapter ends with the critical discussing of the Polish regulatory approach to particular aspects of the squeeze-out. The distinction is being driven between law as it stands and the draft law aiming at partial change of the lex lata.

A brief summary (chapter IX) wraps up the analysis and presents the main conclusions emerging from the study.

Note: Downloadable document is available in Polish.

Keywords: squeeze out, Polish company law, corporate governance

JEL Classification: K22