Bërja e një shteti: Identiteti kushtetues në praktikë (Making of a Country: Constitutional Identity in Practice)

Abstract

Albanian abstract: Ky punim diskuton identitetin kushtetues të Kosovës nga këndvështrimi krahasues dhe praktik. Punimi nis me një rishikim të literaturës mbi domethënien, rolet, llojet dhe burimet e identitetit kushtetues, dhe mbështetet në një përkufizim të gjerë të këtij koncepti të kontestuar. Më pas përmbledh historinë e Kosovës, që ndërlidhet me përpjekjen popullore për kushtetutë dhe pavarësi, dhe përshkruan aspektet e veçanta të identitetit të vendit. Kushtetuta kosovare është dokument progresiv por militant, që imponon vendosmërisht nocione të shumetnisë kundrejt shumicës mbizotëruese shqiptare. Kosova mishëron një përzierje të modelit gjerman dhe atij spanjoll të identitetit kushtetues, të cilët shquhen nga gjykata e fuqishme kushtetuese dhe mekanizmat mbrojtës për komunitetet joshumicë. Hartuar kryesisht nga ekspertët ndërkombëtarë, ligji më i lartë i Kosovës është shembull i kushtetutëbërjes me bazë ndërkombëtare, që haset ndër shoqëri të paskonfliktit. Identiteti kushtetues dhe interpretimi kushtetues ndikojnë njëri-tjetrin përmes punës së Gjykatës Kushtetuese. Në masë të caktuar, Gjykata ndihmon për të ruajtur themelet e republikës nga shpërdorimet vendore dhe trysnive të jashtme.

English abstract:This paper discusses Kosovo’s constitutional identity through a comparative and practical approach. I review literature on the meaning, role, types, and sources of constitutional identity, and apply a broad understanding of this debated concept. I then summarise Kosovo’s history, tied to a popular struggle for constitutionalism and independence, and describe the unique aspects of the country’s identity. The Kosovar constitution is a progressive yet militant document firmly imposing notions of multi-ethnicity against the overwhelming Albanian majority. Kosovo embodies a mix of the German and Spanish models of constitutional identity, marked by a strong constitutional court and protections for non-majority communities. Drafted primarily by international experts, Kosovo’s highest law is an example of internationally grounded constitution-making, found among post-conflict societies. Constitutional identity and constitutional interpretation affect one another through the work of the Constitutional Court. In turn, the Court helps preserve the tenets of the Kosovar republic against domestic abuses and outside pressures.

Note: Downloadable document is in Albanian.

Keywords: constitutional law, comparative law, constitutional identity, constitutional court, internationalisation, Kosovo